Lekker warm? Het zwembad in!

Lekker warm? Het zwembad in!
Particuliere zwembaden zie je meer en meer. Zou dat komen door de opwarming van de aarde? In ieder geval kunnen we stellen dat we meer warme dagen hebben met ook nog eens hogere temperaturen. En dan is een verkoelende duik in het zwembad heerlijk.

Het afwerken van zwembaden met keramische tegels is een aantrekkelijke manier om meer detail en een luxe uitstraling aan het zwembad te geven. Betegelen van zwembaden is ‘hogeschool’ tegelwerk, mede omdat er vele factoren zijn die hun invloed hebben op de uiteindelijke duurzaamheid.

Als uitgangspunt gaan we uit van een betonnen basis die betegeld gaat worden en als zwembad in gebruik wordt genomen. Een polyester bad zal uitzonderlijk nadien nog worden betegeld dus die optie laten we hier even onbesproken.

Beton
De belangrijke waterdichtheid van het zwembad is een samenwerking tussen alle componenten. Wij gaan er dus vanuit dat de betonnen bak zodanig is geconstrueerd en uitgevoerd dat deze waterdicht is. Bovendien is beton bestand tegen zettingen als gevolg van thermische werkingen en de drukverschillen die ontstaan tussen de binnen- en buitenkant wanneer het bad gevuld is met water. De kwaliteit van het beton en de detaillering is dus cruciaal, dit vormt tenslotte de basis.

Bij het verlijmen van tegels moet de ondergrond voldoende vlak zijn. Indien het uitgevlakt moet worden, moeten hiervoor geschikte cementmortels worden ingezet. Deze dienen watervast en krimparm te zijn om eventuele werkingen op te kunnen vangen en niet te gaan scheuren. Een vlakke bak wordt normaliter eerst gestraald om zodoende eventuele resten bekistingsolie te verwijderen en ervoor te zorgen dat de huid overal egaal en ruw genoeg is.

Voorbereidingen
Voorstrijken is in deze toepassing altijd van belang. Zoals eerder besproken is de functie hiervan meerledig. Egale zuiging, verbeterde aanhechting, etc. Daarnaast zijn er specifieke producten die waterdichting garanderen en onder het tegelwerk worden toegepast. Afhankelijk van de situatie en het budget kan dit zeker aan te bevelen zijn.

Waterslot
Het moge duidelijk zijn, water hoort in het zwembad en niet daarbuiten. Rond een zwembad liggen vaak perrons. Deze worden door middel van een waterslot gescheiden van het bassin en een eventuele overloopgoot. Door het aanbrengen van bijvoorbeeld een epoxyvoeg wordt voorkomen dat zwembadwater zich kan verplaatsen door weglekken en/of de zuigende werking van bijvoorbeeld mortel, tegellijm of de aangrenzende zand-cementdekvloer. Zie het als een soort extra ‘isolatie’ of afscheiding. Vandaar ook de naam ‘waterslot’.

Tegels
Niet alle tegels zijn geschikt voor gebruik in zwembaden. Een standaard tegel bestaat uit gebakken klei en is voorzien van een glazuurlaag. Volkeramische tegels zijn niet geglazuurd, maar op een hoge temperatuur gebakken en zodoende veel beter bestand tegen water en waterdruk. Ook mogen de tegels geen water absorberen. Om deze, en ook esthetische redenen worden vaak volverglaasde tegel(tje)s gebruikt in zwembaden, zoals het bekende glasmozaïek. Mooi! Maar zeker ook hier opletten. Glasmozaïek wordt geleverd op matjes. De lijm waarmee de tegeltjes op de matjes zijn bevestigd, moet ook watervast zijn. Dit is helaas niet altijd het geval! Wij adviseren het gebruik van elementen waarbij de assemblage van de matjes op het zichtvlak gebeurt (bijvoorbeeld met een doorzichtige folie of een vel papier dat na de plaatsing makkelijk verwijderbaar is met water).

Lijmen
Gebruik de juiste lijm en ga voor de meest hoogwaardige lijmsoorten. Deze bevatten een hoog gehalte aan harsen wat de lijmen ‘flexibel’ maakt en tevens een uitstekende hechting garandeert. Let op dat het contactoppervlak 100% voorzien is van lijm. Dit bereik je vaak het beste door dubbele verlijming en de juiste lijmkam toe te passen. Zowel de achterkant van de tegel als de ondergrond wordt dan met lijm ingesmeerd. Iedere vorm van luchtinsluiting of loze ruimtes moet vermeden worden, dit voor zowel de wand als de vloer.

Voor oppervlakken die blootgesteld zijn aan een sterke waterbesproeiing of een glasmozaïek kan je eventueel gebruik maken van een lijm van het type ‘R’. Dergelijke lijmen op basis van epoxy vertonen namelijk een grotere hechtsterkte.

Voegen
Kies je voor een hoogwaardige cementvoeg of toch liever een voegmortel op basis van epoxy? De eerste zal eerder aan vervanging toe zijn, maar is wel aanzienlijk goedkoper. Reken er nooit op dat het gebruikte voegmateriaal de waterdichting van uw zwembad verzekert. De voeg is één van de elementen van het geheel. Voegen op cementbasis lijden veel onder invloed van het zwembadwater dat van chloor is voorzien. De hoge pH-waarde van chloorwater tast de voegen aan. Daarom zullen deze op termijn vervangen dienen te worden. Epoxyvoegen zijn daarvoor ongevoelig en goed resistent tegen de pH-waardes van zowel zwembadwater als van de in te zetten reinigingsmiddelen.

Daar waar kitvoegen worden gebruikt ter afwerking moet ook de kit geschikt zijn voor deze toepassing.

Algemeen en afsluitend
Droogtijd voor de diverse deelhandelingen zijn altijd te respecteren. Bij deze vorm van tegelwerk is tijd heilig. Hoe meer hoe liever. Geef alles goed de kans om te drogen en uit te harden. Eenmaal in gebruik dient een betonnen en betegeld zwembad altijd vorstvrij gehouden te worden. Doordat er vele werkwijzen en uitvoeringen zijn van zwembaden (ook qua vorm etc.) kan het helaas niet in een ‘standaard’ advies of oplossing worden vervat. Onze tips en aandachtspunten in dit verhaal zijn vrij algemeen en vaak universeel van toepassing, maar ieder geval staat op zich. Juist daarvoor hebben wij onze technische adviseurs die je graag bijstaan in de begeleiding van dit traject. Een zwembad is een kostbare aangelegenheid en een langdurig en probleemloos gebruik ervan is wenselijk. Ga dus hier niet over één nacht ijs. Of misschien toepasselijker: spring niet in het diepe!

Veel zwemplezier.

© OMNICOL